Τελευταία ενημέρωση: 10 Ιανουαρίου, 2021
Το Πρόγραμμα Εξέλιξης Σχέσεων Επικοινωνίας (Π.Εξ.ΣΕ) είναι ένα πρόγραμμα έμμεσης θεραπείας για παιδιά προσχολικής ηλικίας που εμφανίζουν αναπτυξιακές διαταραχές λόγου και επικοινωνίας (Μαρούσος & Μαρούσου, 2016). Στο πρόγραμμα απαραίτητη προϋπόθεση είναι η συμμετοχή των γονέων και του παιδιού στη θεραπεία. Πυλώνες του προγράμματος αποτελούν τεκμηριωμένες κλινικές προσεγγίσεις, η Βραχεία Θεραπεία Εστίασης στη Λύση και Θεραπεία Αλληλεπίδρασης Γονέα-Παιδιού.
Αρχικά πραγματοποιείται μια εκτενής διερεύνηση και αποτύπωση των ικανοτήτων και αναγκών του εκάστοτε παιδιού, στη βάση της Διεθνούς Ταξινόμησης ICF (International Classification of Functioning, Disability and Health) του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Τα αποτελέσματα αυτής της διερεύνησης, συζητούνται αναλυτικά στη συνέχεια με τους γονείς και τίθενται από κοινού οι στόχοι της θεραπείας. Οι στόχοι απαντούν εξατομικευμένα στις ανάγκες του συγκεκριμένου παιδιού και της οικογένειάς του.
Σε ποια παιδιά απευθύνεται
Απευθύνεται σε παιδιά με αργή εξέλιξη στον λόγο και την ομιλία, σε παιδία με νευροαναπτυξιακές διαταραχές λόγου και ομιλίας, σε παιδιά με επικοινωνιακές δυσκολίες και αυτισμό. Απευθύνεται επίσης, σε παιδιά με τυπική εξέλιξη σαν πρόγραμμα ενίσχυσης των επικοινωνικών δεξιοτήτων και εξέλιξης των γλωσσικών και επικοινωνιακών δεξιοτήτων.
Ποια είναι η διάρκεια του προγράμματος
Η συνολική διάρκεια του προγράμματος είναι 12 εβδομάδες κατά τη διάρκεια των οποίων γονείς και παιδί ακολουθούν δύο φάσεις θεραπείας, τη Φάση Ανάπτυξης και τη Φάση Εδραίωσης. Κατά τις 6 πρώτες εβδομάδες (Φάση Ανάπτυξης) οι γονείς μαζί με το παιδί παρακολουθούν συνεδρίες στο Κέντρο με εξειδικευμένο θεραπευτή συχνότητας μία φορά την εβδομάδα. Κατά τη διάρκεια των συνεδριών, οι γονείς ανακαλύπτουν στρατηγικές που ενισχύουν και βελτιώνουν το επικοινωνιακό και γλωσσικό περιβάλλον του παιδιού. Ο θεραπευτής μαζί με τους γονείς δομούν τον «αποκλειστικό χρόνο», παιχνίδι διάρκειας 5 λεπτών, κατά τον οποίο ο κάθε γονέας αλληλεπιδρώντας με το παιδί, προάγει το επικοινωνιακό κίνητρό του και ενισχύει τη γλωσσική του ανάπτυξη. Χρησιμοποιούνται βιντεοσκοπημένα αποσπάσματα παιχνιδιού γονέα παιδιού προκειμένου να αναδειχθούν και να ενισχυθούν οι θετικές συμπεριφορές του κάθε γονέα, ό,τι ήδη κάνει και βοηθά. Η θεραπευτική αλλαγή στη γονεϊκή σκέψη και συμπεριφορά προετοιμάζει το έδαφος για την Επικοινωνιακή Αναδόμηση (Fourlas & Marousos, 2015). Αφού ολοκληρωθούν οι 6 εβδομάδες, η οικογένεια περνάει στη Φάση Εμπέδωσης, διατηρώντας μόνο τηλεφωνική ή διαδικτυακή επικοινωνία με τον θεραπευτή τους, χωρίς παρουσία στο κέντρο. Στην 12η εβδομάδα αξιολογούνται τα αποτελέσματα μετά το τέλος του προγράμματος και λαμβάνονται εκ νέου κλινικές αποφάσεις.